Dicle Bölgesi 2013 Yılı Ekonomik Göstergeleri
21 Nisan 2014 | 17:31
Ajansımızın faaliyet gösterdiği TRC3 Bölgesi’nde (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt), 2013 yılında enerji hariç düzenlenen yatırım teşvik belgesi sayısı 213 adet olup bir önceki yılda (2012) düzenlenen belge sayısının (102 adet) iki katından fazla (%108) artmıştır. Firmaların istihdam etmeyi düşündükleri kişi sayısı bir önceki yılın bir buçuk katını aşmıştır. (%76) Sabit yatırım miktarı ise bir önceki yıla göre %7 civarında artmıştır.
Bölgenin son 5 yıl içerisindeki dış ticaret performansı incelendiğinde, ihracat değerlerinin sürekli artış eğilimde olduğu görülmektedir. Bölgedeki ihracatın büyük bir kısmı sınır kapısının bulunması sebebiyle, Şırnak ilinden yapılmaktadır. Fakat Mardin ili son yıllardaki ihracat artışı ile Şırnak iline yaklaşmış bulunmaktadır.
Dicle Bölgesi’nin Cari Fazlası Yedi Kat Fazla
Türkiye genelinde toplam ithalat miktarı, toplam ihracat miktarından yüksek bir durumda iken, TRC3 Bölgesinde tam tersi bir durum görülmektedir. TRC3 Bölgesinde bütün dönemlerde toplam yapılan ihracat miktarı, toplam ithalat miktarından çok fazladır. 2013 yılında yapılan toplam ihracat, ithalatın yaklaşık 7 katı olmuştur. Bölgenin ihracat değerinin yüksek ve sürekli artış göstermesi sebebiyle, dış ticaret hacmi sürekli artmaktadır.
Bölgenin 2013 yılı dış ticaret hacmi 2,55 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 679’dur. Bölgenin son 5 çeyrek dönemdeki dış ticaret performansına bakıldığında; 2013 yılı dördüncü çeyreğindeki ihracat miktarını %19 arttırmıştır. Aynı dönemdeki ithalat oranında ise %7 azalma olmuştur. İl bazında ise son çeyrekte Şırnak ve Mardin illeri ortalama %20 oranında ihracat miktarını arttırmış, Siirt ilindeki ihracat miktarı ise azalmıştır. Batman ilinin ihracat miktarı bir önceki döneme paralel şekilde gerçekleşmiştir.
2013 yılı yapılan toplam ihracat miktarının toplam il nüfuslarına göre değerlendirildiğinde; toplam ihracat miktarında Şırnak 16. Mardin 18. Batman 52. Siirt 73. sırada yer alırken; nüfusa göre yoğunlukta Şırnak 8. Mardin 14. Batman 57. Siirt 72. Sırada yer almaktadır.
2013 yılı yapılan toplam ithalat miktarının toplam il nüfuslarına göre değerlendirildiğinde; ithalat miktarında Şırnak 35. Mardin 32. Batman 58. Siirt 71. Sırada yer alırken; nüfusa göre yoğunlukta Şırnak 33. Mardin 40. Batman 59. Siirt 70. sırada yer almaktadır.
Habur Sınır Kapısı’nın Bölge içerisinde olması sebebiyle, Bölgenin en büyük yurt dışı pazarı Irak’tır. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre 2012 yılında, Bölgenin Irak’a yaptığı ihracat değeri 2.078 milyon doları bulmuştur. Irak’tan sonra Bölgenin en çok ihracat yaptığı ilk 10 ülke İran, Mısır, Suriye, Libya, Lübnan, Ürdün, Ukrayna, Rusya ve Azerbaycan - Nahçıvan şeklinde sıralanmıştır.
Yatırım Rakamları..
2013 yılı alınan yatırım belge sayısının 20 yaş üstü toplam il nüfuslarına göre değerlendirildiğinde; toplam belge sayısında Batman 14. Mardin 19. Siirt 46. Şırnak 68. Sırada yer alırken; nüfusa göre yoğunlukta Batman 1. Siirt 8. Mardin 10. Şırnak 57. Sırada yer almaktadır.
2013 yılı yapılan toplam sabit yatırım miktarının toplam il nüfuslarına göre değerlendirildiğinde; sabit yatırım miktarında Batman 37. Mardin 43. Siirt 55. Şırnak 78. sırada yer alırken; nüfusa göre yoğunlukta Batman 29. Siirt 49. Mardin 55. Şırnak 81. İl olarak son sırada yer almaktadır.
2013 yılı kurulan toplam firma sayısının toplam il nüfuslarına göre değerlendirildiğinde; yeni kurulan firma sayısında Mardin 31. Batman 40. Siirt 67. Şırnak 63. sırada yer alırken; nüfusa göre yoğunlukta Batman 48. Mardin 59. Siirt 75. Şırnak 79. Sırada yer almaktadır. Nüfusa göre yoğunluk analizinde TRC3 Bölgesinin bütün illeri negatif bir şekilde etkilenmiştir.
2013 yılı kapanan toplam firma sayısının toplam il nüfuslarına göre değerlendirildiğinde; kapanan firma sayısında Şırnak 81. Siirt 79. Batman 68. Mardin 61. sırada yer alırken, nüfusa göre yoğunlukta Şırnak 81. Siirt 79. Batman 78. Mardin 77. Sırada yer almaktadır. Nüfusa göre yoğunluk analizinde son sıralarda yer almak, iller için olumlu bir anlam taşımaktadır.
İstihdam Sayıları..
2013 yılı toplam istihdam taahhüdünün 20-70 yaş aralığındaki toplam il nüfuslarına göre değerlendirildiğinde; toplam istihdam taahhüdü miktarında Batman 5. Mardin 16. Siirt 27. Şırnak 69. Sırada yer alırken; çalışma yaşındaki nüfusa göre yoğunlukta Batman 1. Siirt 4. Mardin 10. Şırnak 71. sırada yer almaktadır.
2013 yılı toplam işe yerleştirme sayısının 20-70 yaş aralığındaki toplam il nüfuslarına göre değerlendirildiğinde; toplam işe yerleştirme oranında Şırnak 29. Batman 68. Siirt 73. Mardin 75. Sırada yer alırken çalışma yaşındaki nüfusa göre yoğunlukta Şırnak 54. Batman 62. Siirt 73. Mardin 75. Sırada yer almaktadır.